Wanda Rutkiewicz

Wanda Rutkiewicz-BÅ‚aszkiewicz (ur. 4 lutego 1943 w PÅ‚ungianach, zm. 13 maja 1992 na stokach Kanczendzongi w Himalajach) – polska alpinistka i himalaistka, z zawodu elektronik, jedna z najbardziej znanych Polek Å›wiatowego himalaizmu. Jako trzecia kobieta na Å›wiecie i pierwsza Europejka stanęła na Mount Everest, najwyższym szczycie Ziemi, zaÅ› jako pierwsza kobieta na Å›wiecie na szczycie K2.

Po II wojnie Å›wiatowej z rodzicami i rodzeÅ„stwem (miaÅ‚a dwóch braci – Jurka i MichaÅ‚a oraz siostrÄ™ NinÄ™) przyjechaÅ‚a do ŁaÅ„cuta, a potem do WrocÅ‚awia. MaturÄ™ zdaÅ‚a w II Liceum OgólnoksztaÅ‚cÄ…cym we WrocÅ‚awiu, studiowaÅ‚a na Politechnice WrocÅ‚awskiej, z dyplomem inżyniera-elektronika pracowaÅ‚a w Instytucie Automatyki Systemów Energetycznych. Później przeniosÅ‚a siÄ™ do Warszawy, podjęła pracÄ™ w Instytucie Maszyn Matematycznych. Jeszcze w czasach licealnych zapowiadaÅ‚a siÄ™ na Å›wietnÄ… siatkarkÄ™, graÅ‚a w I lidze (nawet kandydowaÅ‚a do gry w reprezentacji Polski).

Pierwsze kontakty ze wspinaniem miaÅ‚a w Rudawach Janowickich, na skaÅ‚kach koÅ‚o Janowic Wielkich, w pobliżu Jeleniej Góry. W 1962 roku ukoÅ„czyÅ‚a kurs taternicki na Hali GÄ…sienicowej w Tatrach. W Tatrach wspinaÅ‚a siÄ™ na wielu klasycznych i bardzo trudnych drogach (lata 60.), m.in. póÅ‚nocnÄ… Å›cianÄ… MaÅ‚ego Kieżmarskiego Szczytu czy wariantem „R” na Mnichu (1964). PoprowadziÅ‚a kilka nowych dróg, m.in. na Koprowym Wierchu.

Po Tatrach byÅ‚y Alpy (od 1964), Pamir, Hindukusz i Himalaje. NależaÅ‚a do Klubu Wysokogórskiego we WrocÅ‚awiu, a po 1973 roku do Klubu Wysokogórskiego w Warszawie.

OsiÄ…gniÄ™cia Wandy Rutkiewicz stawiajÄ… jÄ… w gronie najlepszych himalaistek w historii. O swoich wyprawach i pÅ‚ynÄ…cych stÄ…d przemyÅ›leniach czÄ™sto pisaÅ‚a w czasopismach o tematyce alpinistycznej. ByÅ‚a zdecydowanÄ… rzeczniczkÄ… i zdeterminowanÄ… realizatorkÄ… wspinaczkowej samodzielnoÅ›ci kobiet. ByÅ‚a też autorkÄ… lub wspóÅ‚autorkÄ… kilku książek.

Zaginęła w 1992 podczas ataku szczytowego na KanczendzongÄ™. Wraz z Carlosem Carsolio 12 maja o wpóÅ‚ do czwartej wyruszyli w górÄ™ z obozu IV na 7950 m. Po dwunastogodzinnej wspinaczce w gÅ‚Ä™bokim Å›niegu Carsolio stanÄ…Å‚ na wierzchoÅ‚ku. SchodzÄ…c, napotkaÅ‚ WandÄ™ na wysokoÅ›ci ponad 8200 metrów. Mimo braku sprzÄ™tu biwakowego zdecydowaÅ‚a siÄ™ przeczekać noc i kontynuować wejÅ›cie nastÄ™pnego dnia. Jej ciaÅ‚a nie odnaleziono.

ŹródÅ‚o: Wikipedia