Sir Edmund Hillary

Edmund Percival Hillary (ur. 20 lipca 1919 w Tuakau, zm. 11 stycznia 2008 w Auckland) – nowozelandzki himalaista i polarnik, z zawodu pszczelarz.
W latach 1951–1952 uczestnik trzech wypraw himalajskich. 29 maja 1953 zdobyÅ‚, jako pierwszy czÅ‚owiek w historii, wraz z SzerpÄ… Tenzingiem Norgayem, szczyt Mount Everest (8850 m)

Do historii przeszły jego słowa wypowiedziane po zejściu ze szczytu Everestu: "W końcu załatwiliśmy skurczybyka" (We finally knocked the bastard off). Nie przypuszczał nawet, że za pośrednictwem BBC usłyszał je cały świat.

Za swój wyczyn zostaÅ‚ uhonorowany przez królowÄ… angielskÄ… ElżbietÄ™ II tytuÅ‚em szlacheckim, natomiast Nowa Zelandia umieÅ›ciÅ‚a podobiznÄ™ Hillary'ego na piÄ™ciodolarowym banknocie, czyniÄ…c go pierwszÄ… osobÄ…, która znalazÅ‚a siÄ™ na banknocie za życia.

W latach 1954–1967 kierowaÅ‚ wyprawami nowozelandzkimi w Himalaje i na AntarktydÄ™. W trakcie ekspedycji zorganizowanej w ramach MiÄ™dzynarodowego Roku Geofizyki (1955–1958) dotarÅ‚ 4 stycznia 1958 do bieguna poÅ‚udniowego i przeszedÅ‚ w poprzek AntarktydÄ™. NastÄ™pnie doÅ‚Ä…czyÅ‚ do nowozelandzkiej sÅ‚użby dyplomatycznej, którÄ… peÅ‚niÅ‚ do 1989.

W 1960 zaÅ‚ożyÅ‚ fundusz powierniczy – Himalayan Trust, który prowadzi akcje pomocy dla Szerpów. DziÄ™ki dziaÅ‚alnoÅ›ci funduszu w himalajskich wioskach wybudowano dla Szerpów 27 szkóÅ‚, 2 szpitale, 12 oÅ›rodków zdrowia, mosty, wodociÄ…gi, a nawet maÅ‚e lotniska.

ZostaÅ‚ honorowym obywatelem Nepalu. Tam też w katastrofie lotniczej zginęła jego pierwsza żona, Louise i córka, Belinda.

Podczas wizyty w Polsce 17 czerwca 2004 został odznaczony przez Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej w uznaniu wybitnych zasług dla światowego himalaizmu oraz za działalność charytatywną.

Edmund Hillary jest autorem licznych książek m.in. The Ascent of Everest, High Adventure (1955), Schoolhouse in the Clouds (1965), autobiografii Nothing Venture, Nothing Win (1975), From the Ocean to the Sky (1979).

Zmarł wskutek niewydolności serca, w piątek 11 stycznia 2008, ok. godz. 9:00 czasu nowozelandzkiego, w szpitalu w Auckland. Informacja o jego śmierci została podana publicznie przez premiera Nowej Zelandii ok. godz. 11:20.

Jego syn Peter Hillary dwukrotnie zdobył Mount Everest.

ŹródÅ‚o: Wikipedia