Krzysztof Wielicki |
| 08.07.2014 |
Krzysztof Jerzy Wielicki (ur. 5 stycznia 1950 w Szklarce Przygodzickiej, gm. Ostrzeszów) – polski wspinacz, taternik, alpinista i himalaista. Jest piÄ…tym czÅ‚owiekiem na Ziemi, który zdobyÅ‚ KoronÄ™ Himalajów i Karakorum.
Urok górskich wÄ™drówek poznaÅ‚ w harcerstwie, a pasjÄ™ kontynuowaÅ‚ w okresie studiów. PeÅ‚niÅ‚ funkcjÄ™ szefa Komisji Turystyki Zrzeszenia Studentów Polskich na Wydziale Elektroniki Politechniki WrocÅ‚awskiej. Pierwsze wspinaczki staÅ‚y siÄ™ jego udziaÅ‚em w Sokolikach w maju 1970 roku. W lutym 1972 roku byÅ‚ uczestnikiem letniego kursu wspinaczkowego i obozu zimowego, których kierownikiem byÅ‚a Wanda Rutkiewicz.
Latem 1973 roku podczas obozu w Dolomitach odnotowaÅ‚ pierwsze zagraniczne sukcesy. Wspólnie z Bogdanem Nowaczykiem jako pierwsi dokonali jednodniowego przejÅ›cia drogi Via Italiano-Francese na Punta Civetta. W późniejszych latach byÅ‚ uczestnikiem wypraw w góry Kaukazu, Hindukuszu i Pamiru.
17 lutego 1980 roku jako czÅ‚onek narodowej wyprawy na Mount Everest pod kierownictwem Andrzeja Zawady, wspólnie z Leszkiem Cichym dokonali pierwszego zimowego wejÅ›cia na oÅ›miotysiÄ™cznik. ByÅ‚ to ogromy sukces polskiego himalaizmu, który poczÄ…tkowo byÅ‚ kwestionowany przez wybitnego himalaistÄ™ Reinholda Messnera.
Krzysztof Wielicki oprócz Mount Everestu jest jeszcze pierwszym zimowym zdobywcÄ… Kanczendzongi i Lhotse. Na Lhotse stanÄ…Å‚ samotnie w noc sylwestrowÄ… w gorsecie, który nosiÅ‚ po uszkodzeniu krÄ™gosÅ‚upa w górach. Na Broad Peak „wbiegÅ‚” solo w ciÄ…gu jednego dnia (pierwsze na Å›wiecie wejÅ›cie z bazy na szczyt oÅ›miotysiÄ™cznika w ciÄ…gu jednej doby). Na Dhaulagiri (w 16 godzin) i SziszapangmÄ™ wspiÄ…Å‚ siÄ™ sam, wytyczajÄ…c nowe drogi. Nikt też nie towarzyszyÅ‚ mu podczas wejÅ›cia na szczyt Gaszerbruma II. Åšwiadkami samotnego wejÅ›cia na Nanga Parbat, jednÄ… z najwiÄ™kszych Å›cian Ziemi, byli jedynie pakistaÅ„scy pasterze obserwujÄ…cy jego wyczyn z oddalonych łąk. BraÅ‚ udziaÅ‚ w kilku wyprawach na K2. Dopiero podczas czwartej, latem 1996, wytrwaÅ‚ość zostaÅ‚a nagrodzona – wszedÅ‚ na szczyt Filarem PóÅ‚nocnym z dwoma wÅ‚oskimi alpinistami. Po biwaku niedaleko szczytu zejÅ›cie zamieniÅ‚o siÄ™ w dramatycznÄ… i szczęśliwie zakoÅ„czonÄ… akcjÄ™ sprowadzania skrajnie wycieÅ„czonego WÅ‚ocha. W akcji ratunkowej pomagali dwaj inni polscy himalaiÅ›ci: Ryszard PawÅ‚owski i Piotr Pustelnik, którzy także w tym czasie atakowali K2. W 1996 roku otrzymaÅ‚ tytuÅ‚ Giganta przyznawany przez poznaÅ„ski oddziaÅ‚ „Gazety Wyborczej”.
ZorganizowaÅ‚ wyprawÄ™ zimowÄ… (Polska Wyprawa Zimowa Netia K2 2002-2003) na K2, która jednak nie zdobyÅ‚a szczytu. Na przeÅ‚omie lat 2006/2007 podjÄ…Å‚ kolejnÄ… zimowÄ… próbÄ™ zdobycia oÅ›miotysiÄ™cznika, tym razem Nanga Parbat, lecz z powodu skrajnie trudnych warunków pogodowych musiaÅ‚ wycofać siÄ™ wraz ze swoim zespoÅ‚em. W 2013 roku byÅ‚ kierownikiem ekspedycji, której celem byÅ‚o pierwsze zimowe wejÅ›cie na Broad Peak. 5 marca 2013 szczyt zdobyli Adam Bielecki, Artur MaÅ‚ek, Maciej Berbeka oraz Tomasz Kowalski (dwaj ostatni zginÄ™li podczas zejÅ›cia ze szczytu).
W 2000 roku zostaÅ‚ uhonorowany nagrodÄ… Explorer (motto: „Explorare Ausis” – „Tym, którzy majÄ… odwagÄ™ odkrywać”) podczas Explorers Festival w Åodzi. Krzysztof Wielicki jest czÅ‚onkiem The Explorers Club. W 2001 roku to blisko stuletnie stowarzyszenie nagrodziÅ‚o alpinistÄ™, jako pierwszego Polaka, prestiżowÄ… Lowell Thomas Award. W latach 2005-2007 byÅ‚ czÅ‚onkiem KapituÅ‚y Nagrody Åšrodowisk Wspinaczkowych „Jedynka”.
Powrót