Jacek Wszoła
27.10.2000
Edycja 2000 >>

Jacek Roman WszoÅ‚a (ur. 30 grudnia 1956 w Warszawie) – polski lekkoatleta, który specjalizowaÅ‚ siÄ™ w skoku wzwyż.

Dwukrotny uczestnik igrzysk olimpijskich – w pierwszym swoim starcie w Montrealu (1976) zdobyÅ‚ zÅ‚oty, a cztery lata później w Moskwie srebrny medal. W obu wystÄ™pach poprawiaÅ‚ rekord igrzysk olimpijskich. Halowy mistrz Europy oraz zÅ‚oty medalista uniwersjady. Pierwszy sukces na arenie miÄ™dzynarodowej odniósÅ‚ w 1975 roku, wygrywajÄ…c mistrzostwa Europy juniorów. Po zdobyciu olimpijskiego zÅ‚ota byÅ‚ nazywany „cudownym dzieckiem Montrealu”.

Syn Romana WszoÅ‚y – trenera mÅ‚odzieży i nauczyciela wychowania fizycznego z warszawskiego technikum Å‚Ä…cznoÅ›ci. Absolwent ZespoÅ‚u SzkóÅ‚ ŁącznoÅ›ci w Warszawie. StudiowaÅ‚ prawo na Uniwersytecie Warszawskim, ksztaÅ‚ciÅ‚ siÄ™ także na warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego. DwanaÅ›cie razy stawaÅ‚ na podium (w tym 11 razy na jego najwyższym stopniu) mistrzostw Polski seniorów. W latach 1974–1985 29 razy broniÅ‚ barw narodowych w meczach miÄ™dzypaÅ„stwowych, odnoszÄ…c w nich 15 zwyciÄ™stw indywidualnych. Rekordzista Polski, Europy i Å›wiata. W 1976 roku zajÄ…Å‚ drugie miejsce w plebiscycie PrzeglÄ…du Sportowego oraz zdobyÅ‚ ZÅ‚ote Kolce. ZasÅ‚użony mistrz sportu, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Sport zaczÄ…Å‚ uprawiać w 1971 roku. Jednak już w latach 60. Jacek WszoÅ‚a byÅ‚ czÄ™stym goÅ›ciem zawodów lekkoatletycznych, na które przychodziÅ‚ wraz z ojcem. W 1974 zdobyÅ‚ swój pierwszy zÅ‚oty medal mistrzostw Polski seniorów[8], a podczas mistrzostw Europy zajÄ…Å‚ 5. miejsce osiÄ…gajÄ…c wynik 2,19. Rok później, w czasie juniorskiego czempionatu Starego Kontynentu w Atenach, z wynikiem 2,22 zdobyÅ‚ zÅ‚oty medal i ustanowiÅ‚ nowy rekord imprezy[11].

Igrzyska Olimpijskie 1976

Eliminacje do olimpijskiego konkursu skoku wzwyż w Montrealu rozegrano 30 lipca. Aby wywalczyć awans do finaÅ‚u, należaÅ‚o pokonać poprzeczkÄ™ zawieszonÄ… na wysokoÅ›ci 2,16. Wyczynu tego dokonaÅ‚o 14 skoczków, którzy awansowali do kolejnej rundy. Jacek WszoÅ‚a startowaÅ‚ w kwalifikacjach w grupie A. Bez strÄ…cenia pokonaÅ‚ w pierwszych próbach wysokoÅ›ci 2,10, 2,13 oraz 2,16 – dziÄ™ki temu ex aequo z reprezentantem USA Jamesem Barrineau zajÄ…Å‚ pierwsze miejsce w swojej grupie eliminacyjnej.

FinaÅ‚ olimpijski odbyÅ‚ siÄ™ popoÅ‚udniu 31 lipca i byÅ‚ ostatniÄ… konkurencjÄ… lekkoatletycznÄ… tego dnia igrzysk. TrwajÄ…cy ponad 4 godziny konkurs obfitowaÅ‚ w opady deszczu. WszoÅ‚a opuÅ›ciÅ‚ pierwsze trzy wysokoÅ›ci: 2,00, 2,05 oraz 2,10. Po wysokoÅ›ci 2,18 w konkursie zostaÅ‚o tylko 10 zawodników, którym w skokach przeszkadzaÅ‚y nasilajÄ…ce siÄ™ opady deszczu. Do wysokoÅ›ci 2,25 dotarÅ‚o tylko dwóch zawodników: Jacek WszoÅ‚a oraz faworyt gospodarzy i rówieÅ›nik Polaka Greg Joy. PoprzeczkÄ™ zawieszonÄ… na 2,25 udaÅ‚o siÄ™ pokonać Wszole w drugiej próbie, Kanadyjczyk po nieudanym skoku na 2,25 przeniósÅ‚ pozostaÅ‚e dwie próby na wysokość 2,27, której jednak także nie pokonaÅ‚. Późniejsze ataki Polaka na 2,27 i 2,29 zakoÅ„czyÅ‚y siÄ™ niepowodzeniem.

1977 – 1980

Po igrzyskach w Montrealu przyszedÅ‚ rok 1977. 13 marca WszoÅ‚a wywalczyÅ‚ zÅ‚oty medal podczas halowych mistrzostw Europy w Hiszpanii, ustanawiajÄ…c wynikiem 2,25 nowy rekord halowego czempionatu. W sierpniu tego samego roku zdobyÅ‚ zÅ‚oty medal uniwersjady. W pucharze Å›wiata byÅ‚ trzeci, a w finale pucharu Europy zajÄ…Å‚ drugie miejsce. Podczas halowych mistrzostw Europy, które goÅ›ciÅ‚a stolica Austrii, uplasowaÅ‚ siÄ™ w roku 1978 na siódmej lokacie. Kilka miesiÄ™cy później WszoÅ‚a uplasowaÅ‚ siÄ™ na szóstym miejscu podczas, rozgrywanych w Pradze, mistrzostw Europy. W roku 1979 zajÄ…Å‚ drugie miejsce w pucharze Å›wiata. Podczas uniwersjady w Meksyku uplasowaÅ‚ siÄ™ tuż za podium, zajmujÄ…c z dobrym wynikiem 2,26 czwarte miejsce. Sezon olimpijski 1980 zaczÄ…Å‚ od srebrnego medalu halowych mistrzostw Starego Kontynentu. 25 maja podczas drugiej edycji mityngu skoku wzwyż w niemieckim Eberstadt skokiem na wysokość 2,35 ustanowiÅ‚ nowy rekord Å›wiata.

Igrzyska Olimpijskie 1980

Zawody w skoku wzwyż podczas igrzysk w Moskwie rozgrywano 31 lipca (eliminacje) i 1 sierpnia (finaÅ‚). WszoÅ‚a do zawodów przystÄ™powaÅ‚ jako aktualny rekordzista Å›wiata. Awans do finaÅ‚u moskiewskich igrzysk dawaÅ‚ wynik 2,21. Polak po opuszczeniu próby na 2,05 bez problemu w pierwszych podejÅ›ciach zaliczyÅ‚ wysokość 2,10, 2,15 oraz 2,18. Rezultat dajÄ…cy awans do finaÅ‚u – 2,21 – uzyskaÅ‚ w drugiej próbie na tej wysokoÅ›ci. Ostatecznie WszoÅ‚a zajÄ…Å‚ 8. miejsce w eliminacyjnej grupie A i 11. w ostatecznej klasyfikacji kwalifikacji.

FinaÅ‚ odbyÅ‚ siÄ™ w piÄ…tek 1 sierpnia. Polak opuÅ›ciÅ‚ pierwszÄ… wysokość (2,10) i w pierwszej próbie pokonaÅ‚ 2,15. Po opuszczeniu wysokoÅ›ci 2,18 w drugich próbach zaliczyÅ‚ odpowiednio 2,21 i 2,24. DziÄ™ki udanym skokom na 2,27 i 2,29 poprawiaÅ‚ wÅ‚asny rekord olimpijski. W drugiej próbie przeskoczyÅ‚ 2,31, ponownie ustalajÄ…c nowy rekord igrzysk. Trzy próby na 2,33 byÅ‚y nieudane, co nie pozwoliÅ‚o Wszole na dalszÄ… rywalizacjÄ™ z Gerdem Wessigiem z NRD. Niemiec, który wynikiem 2,36 poprawiÅ‚ należący do polskiego lekkoatlety rekord Å›wiata, wygraÅ‚ zawody, próbujÄ…c jeszcze – bezskutecznie – pokonać poprzeczkÄ™ na wysokoÅ›ci 2,38. Srebrny medal WszoÅ‚a uznaÅ‚ za swojÄ… porażkÄ™.

1980 – 1982

W drugiej części sezonu 1980 WszoÅ‚a braÅ‚ udziaÅ‚ w zawodach w Poznaniu – przy odbiciu odsunÄ…Å‚ siÄ™ pasek tartanu, co spowodowaÅ‚o zerwanie wiÄ™zadeÅ‚ w stawie skokowym. Zawodnik powróciÅ‚ do peÅ‚nej sprawnoÅ›ci dopiero po 18 miesiÄ…cach.

Afera pantoflowa 1982

W 1982 roku wdaÅ‚ siÄ™ w konflikt z Polskim ZwiÄ…zkiem Lekkiej Atletyki. Oficjalnym partnerem PZLA byÅ‚ wówczas Adidas. WszoÅ‚a podczas eliminacji mistrzostw Europy wystartowaÅ‚ w kolcach japoÅ„skiej firmy Tiger, która przelaÅ‚a na jego konto pieniÄ…dze. Oficjalnie tÅ‚umaczyÅ‚ to wygodÄ… butów z Kraju KwitnÄ…cej WiÅ›ni. W rezultacie Polak nie mógÅ‚ wystÄ…pić w finale europejskiego czempionatu.

1982 – 1989

W 1983 po raz trzeci w karierze (i ostatni) braÅ‚ udziaÅ‚ w uniwersjadzie – z wynikiem 2,20 zajÄ…Å‚ 13. miejsce. W sierpniu startowaÅ‚ w pierwszych w historii lekkoatletycznych mistrzostwach Å›wiata. Na stadionie w Helsinkach pokonaÅ‚ w eliminacjach wysokość 2,21, a w finale z wynikiem 2,23 zajÄ…Å‚ ostatecznie 13. miejsce. Przez bojkot igrzysk olimpijskich w Los Angeles (1984) WszoÅ‚a nie wystartowaÅ‚ w swoich trzecich igrzyskach. Podczas zorganizowanych przez kraje socjalistyczne zawodów Przyjaźń-84 zajÄ…Å‚ 4. miejsce, uzyskujÄ…c rezultat 2,15. Ostatnim ważnym wystÄ™pem na imprezie rangi mistrzowskiej byÅ‚ dla WszoÅ‚y start w halowych mistrzostwach Europy w roku 1987 – w imprezie tej zajÄ…Å‚ 11. miejsce skaczÄ…c 2,20. W 1988 byÅ‚ bez formy i nie udaÅ‚o mu siÄ™ pojechać do Seulu na igrzyska olimpijskie. KarierÄ™ zakoÅ„czyÅ‚ w roku 1989.

Po zakończeniu kariery

Jeszcze w czasie czynnego uprawiania sportu WszoÅ‚a – wraz z rekordzistÄ… Polski w biegu na 100 metrów Marianem Woroninem – zajÄ…Å‚ siÄ™ przedsiÄ™biorczoÅ›ciÄ…. DziaÅ‚alność ta jednak nie rozwinęła siÄ™. W kolejnych latach pracowaÅ‚ jako trener oraz nauczyciel historii powszechnej w Szwecji. Po zakoÅ„czeniu pracy w Skandynawii miaÅ‚ podjąć pracÄ™ trenera w klubie tenisowym w Dublinie, jednak zrezygnowaÅ‚ z tej propozycji na rzecz pracy jako przedstawiciel na PolskÄ™ firmy obuwniczej. Ostatecznie – w zwiÄ…zku z upadkiem Muru BerliÅ„skiego – nie podjÄ…Å‚ żadnej z tych prac. W kolejnych lata prowadziÅ‚ kantor, a później otworzyÅ‚ w centrum handlowym na warszawskim Ursynowie sklep sportowy. W 1999 roku byÅ‚ jednym z zaÅ‚ożycieli sieci klubów fitness "Fitness Klub Gymnasion". Okazjonalnie WszoÅ‚a wystÄ™puje w telewizji jako komentator wydarzeÅ„ sportowych. ByÅ‚ bohaterem jednego z komiksów o polskich sportowcach, które w 2008 roku przygotowaÅ‚a Gazeta Wyborcza. W 2010 roku zostaÅ‚ jednym z ambasadorów cyklu Samsung Athletic Cup.

W 1992 wystÄ…piÅ‚ w zawodach weteranów w ZduÅ„skiej Woli, a w 1997 roku zdobyÅ‚ w Birmingham zÅ‚oty medal halowych mistrzostw Europy weteranów, uzyskujÄ…c w kategorii zawodników z przedziaÅ‚u 40–44 lata wynik 2,01. W 2012 peÅ‚niÅ‚ rolÄ™ ambasadora podczas Warmia Mazury Senior Games 2012, na tych zawodach zdobyÅ‚ w swojej kategorii wiekowej srebrny medal w pchniÄ™ciu kulÄ… o wadze 6 kilogramów (z wynikiem 8,58 m) oraz brÄ…z w żeglarstwie.

Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010 oraz przed wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015 roku.

Å»onaty, ma dwójkÄ™ dzieci.

ŹródÅ‚o: Wikipedia

Powrót