Helena Pilejczyk

Helena Pilejczyk, z domu Majcher (ur. 1 kwietnia 1931 w Zieluniu) – polska Å‚yżwiarka szybka, olimpijka, wielokrotna mistrzyni Polski, zdobywczyni brÄ…zowego medalu na igrzyskach w Squaw Valley 1960 i zdobywczyni tzw. maÅ‚ego wicemistrzostwa Å›wiata z Östersund 1960. Zawodniczka klubów elblÄ…skich: Stali, Turbiny i Olimpii, później nauczycielka i trenerka.

Córka StanisÅ‚awa i Heleny, absolwentka Liceum Pedagogicznego w Kwidzynie (1950). W 1955 wyszÅ‚a za mąż za Lucjana Pilejczyka, dziaÅ‚acza i sÄ™dziego Å‚yżwiarskiego, ma z nim syna JarosÅ‚awa (ur. 1958).

Jej rekordy życiowe to 48,20 s na 500 metrów, 1:35,80 na 1000 m, 2:37,10 na 1500 m, 5:15,20 na 3000 m, 10:06,20 na 5000 m, 199,766 w wieloboju maÅ‚ym. ZasÅ‚użona Mistrzyni Sportu, odznaczona m.in. Srebrnym i BrÄ…zowym Medalem za Wybitne OsiÄ…gniÄ™cia Sportowe oraz Krzyżem Kawalerskim OOP. Honorowa Obywatelka ElblÄ…ga.

Helena Majcher wychowywaÅ‚a siÄ™ w Zieluniu, potem mieszkaÅ‚a kolejno w PuÅ‚tusku, Radzyminie, Warszawie (podczas powstania), Pruszkowie, Kwidzynie i w ElblÄ…gu. DostaÅ‚a tam pracÄ™ nauczycielki w szkole podstawowej. PoczÄ…tkowo uprawiaÅ‚a grÄ™ w siatkówkÄ™ i lekkoatletykÄ™, wkrótce jednak zmieniÅ‚a dyscyplinÄ™ na Å‚yżwiarstwo szybkie. OpiekowaÅ‚ siÄ™ niÄ… trener Stali ElblÄ…g Kazimierz Kalbarczyk. W lutym 1952 dostaÅ‚a telegram z Zakopanego, z proÅ›bÄ… o przyjazd i zastÄ…pienie chorej zawodniczki Stali-Olimpii w sztafecie 4x1000 m. ZdobyÅ‚a wtedy swój pierwszy tytuÅ‚ mistrzyni Polski. Indywidualnie byÅ‚a szósta i tym samym awansowaÅ‚a do kadry narodowej. Rok później ustanowiÅ‚a swój pierwszy rekord kraju na dystansie 500 m. W 1955 byÅ‚a już rekordzistkÄ… na wszystkich dystansach.

Mistrzostwa Å›wiata w 1957 w fiÅ„skiej Imatrze byÅ‚y dla Pilejczykowej debiutanckimi; zajęła w nich dziewiÄ…tÄ… pozycjÄ… w wieloboju. Rok później w szwedzkim Kristinehamn byÅ‚a już piÄ…ta, a w 1960 na Å›wiatowym czempionacie w Östersund zajęła drugie miejsce na 1000 m i zdobyÅ‚a srebrny medal (w Å‚Ä…cznej klasyfikacji ponownie byÅ‚a piÄ…ta).

W lutym tego samego roku Pilejczyk pojechaÅ‚a na zimowe igrzyska do USA (byÅ‚a to pierwsza olimpiada, w której programie znalazÅ‚o siÄ™ Å‚yżwiarstwo szybkie kobiet). PoczÄ…tkowo krajowi dziaÅ‚acze nie chcieli dopuÅ›cić do wyjazdu reprezentantek Polski, uważajÄ…c to za stratÄ™ pieniÄ™dzy przy jednoczesnej niemożnoÅ›ci nawiÄ…zania walki z czoÅ‚ówkÄ… Å›wiatowÄ…. PrzekonaÅ‚o ich dopiero drugie miejsce Pilejczykowej na MÅš. Polka odczuwaÅ‚a przed swym pierwszym olimpijskim startem dużą presjÄ™ kibiców, którzy po zdobyciu przez zawodniczkÄ™ medalu MÅš liczyli na jej kolejny sukces. W pierwszym konkursie (na dystansie 500 m) Pilejczyk byÅ‚a dwunasta, w kolejnym (na 1000 m) piÄ…ta, a 21 lutego zdobyÅ‚a brÄ…zowy medal na 1500 m. W zawodach dÅ‚ugo prowadziÅ‚a jej rodaczka Elwira SeroczyÅ„ska. W ostatniej parze rywalizowaÅ‚y ze sobÄ… Pilejczyk i bÄ™dÄ…ca w znakomitej formie radziecka panczenistka Lidija Skoblikowa.

Podczas dekoracji grupa miejscowej Polonii urzÄ…dziÅ‚a swym rodaczkom owacjÄ™, a nastÄ™pnie przedarÅ‚a siÄ™ przez kordon ochroniarzy i podrzucaÅ‚a je do góry. Po zawodach pojawiÅ‚y siÄ™ opinie, że na poczÄ…tku wyÅ›cigu Pilejczyk pojechaÅ‚a za szybko i podciÄ…gnęła SkoblikowÄ…, a gdyby tego nie zrobiÅ‚a, SeroczyÅ„ska mogÅ‚aby mieć zÅ‚oto. W ostatniej części olimpijskiej rywalizacji (na 3000 m) Pilejczyk byÅ‚a szósta.

Na mistrzostwach globu jeszcze tylko w 1961 wywalczyÅ‚a miejsce w czoÅ‚owej dziesiÄ…tce – w norweskim Tønsbergu byÅ‚a siódma. W nastÄ™pnej edycji uplasowaÅ‚a siÄ™ na czternastym miejscu; w kolejnych klasyfikowano jÄ… w poÅ‚owie trzeciej dziesiÄ…tki. Na igrzyskach w Innsbrucku najlepszym wynikiem Pilejczykowej byÅ‚a piÄ™tnasta pozycja w wyÅ›cigu na 1000 m. W pozostaÅ‚ych startach plasowaÅ‚a siÄ™ w trzeciej dziesiÄ…tce. W 1971 wystartowaÅ‚a w swoich jedynych mistrzostwach Europy; w Leningradzie uplasowaÅ‚a siÄ™ na dwudziestej trzeciej lokacie w wieloboju.

W 1972 wycofaÅ‚a siÄ™ z czynnego życia sportowego. WróciÅ‚a do pracy pedagogicznej i trenerskiej w Olimpii, a później CWEKS OrzeÅ‚. Jej wychowankami byli m.in.: Mariusz MaÅ›lanka, MaÅ‚gorzata Tomporowska, Celina TÅ‚ustochowicz i olimpijka Ewa Wasilewska. W 1997 Pilejczyk zdobyÅ‚a na torze w Berlinie zÅ‚oty medal w wieloboju, w kategorii powyżej 65 lat. UprawiaÅ‚a Å‚yżwiarstwo szybkie do 75. roku życia, zdobywajÄ…c wielokrotnie tytuÅ‚y mistrzyni Å›wiata weteranów. Piastuje funkcjÄ™ wiceprezesa ElblÄ…skiego Sportowego Klubu Nestora[2]. W 2008 odsÅ‚oniÅ‚a swojÄ… gwiazdÄ™ w Alei Gwiazd Sportu we WÅ‚adysÅ‚awowie, a w 2013 replikÄ™ swego olimpijskiego medalu w Alei Gwiazd Sportu w Dziwnowie. Mieszka w ElblÄ…gu (w 2002 zostaÅ‚o jej przyznane honorowe obywatelstwo).

ŹródÅ‚o: Wikipedia